Memede Akıntı Neden Olur?

Bir salgı bezi olan memede, hem emzirme hem de hamileliğin son zamanlarında akıntı olması son derece doğaldır. Bu zaman dilimleri haricinde meme başından akıntı gelmesi, hekime başvurmayı gerektirir. Memede ağrı ve kitlenin ardından memede akıntı olması en sık rastlanan 3. şikayet olarak nitelendirilir. Meme başında akıntı neden olur sorusunun yanıtı çok sayıda olasılığı içermektedir.

Meme Akıntısının Nedenleri

Meme akıntısının başlıca sebebi genel olarak bölgedeki iyi huylu kitlelerdir. Nadir de olsa operasyon gerektiren sebepler akıntı durumuna yol açar. Meme akıntısı aynı zamanda meme kanserinin erken semptomlarından biri olabileceği için herhangi bir şüphe mevcudiyetinde ihmal etmeksizin hekime başvurmak önerilir.

Meme içerisinde yer alan süt kanalları, meme ucuna yaklaşıldıkça birbirleri ile birleşir. Dolayısıyla 10 – 15 süt kanalının bir araya gelmesi ile meme ucundan süt gelmesi sağlanmaktadır. Memedeki akıntının sebebi nedir öğrenmek üzere akıntının belli başlı özelliklerinin değerlendirilmesi gerekir. Başlıca özellikler aşağıda sıralandığı gibidir.

1. Memedeki Akıntının Rengi

Meme ucundan gelen akıntının hangi renkte olduğu son derece önemlidir. Süt rengi, sarı, yeşilimsi ya da gri akıntılar mevcut ise bu durum genel itibari ile meme içerisindeki süt kanallarında iltihap olması ya da genişleme durumunun habercisidir. Beyaz ve sütlü akıntılar, kadınlarda anne sütü üretimini uyarmak ile görevli prolaktin hormonunun arttığının göstergesidir. Akıntı rengi şeffaf (su ya da idrar renklerinde) veya kan ile karışık ise meme kanserinin semptomu ya da intraduktal papilloma adı verilen operasyon gerektiren kondisyonlar meydana gelmiş olabilir.

2. Meme Akıntısının Hangi Durumlarda Gerçekleştiği

Akıntı, meme baş ve uç bölgesinde zorlama & sıkıştırma sonucunda oluyorsa bu durum her kadında görülebilir. Süt kanalları içerisinde belirli miktarda sıvı bulunur ve kanallar zorlanırsa hamile ya da emzirme durumları olmasa dahi meme ucundan akıntı gerçekleşebilir. Genel itibari ile normal bulgular arasında yer alır. Kullanılan ilaçların yan etkilerine bağlı olarak veyahut da hormonsal sebepler ile gerçekleşen akıntılar, meme baş bölgesinin zorlanması ile ortaya çıkar.

Patolojik bir akıntıyı teşhis etmek adına meme başından akıntının kendiliğinden gelmesi büyük önem arz eder. Hastalar, çoğunlukla akıntı geldiğini üst iç çamaşırlarındaki lekelerden tespit ederler. Memeyi sıkmadan ya da zorlamadan iç çamaşırında leke yapan bu akıntılar fark edildiği takdirde hekim muayenesi gerçekleştirilmelidir.

2. Meme Akıntısının Çift & Tek Taraflı Olması

Meme akıntısının tek taraflı ya da çift taraflı olduğu da saptanması gereken unsurlar arasında yer alır. Akıntı, iki meme ucundan da ve çok sayıda süt kanalından geliyor ise genel olarak bu durum meme hastalığından ziyade sistemik bir hastalığa işarettir. Kullanılan ilaçların yan etkileri ve hormon durumundaki değişimler bu duruma sebebiyet verebilir. Beyinde yer alan ve prolaktin (süt salgılama) hormonunun üretimini arttıran hipofiz bezinin tetiklenmesi, her iki memede de akıntı olmasına neden olur.

Hasta, doğum kontrol hapları, tansiyon ilaçları, mide koruyucu ilaçlar, antidepresan ilaçlar, marihuana ve amfetamin benzeri uyuşturucular kullanıyor ise iki meme ucundan da akıntı gelmesine yol açmış olabilir. Aynı zamanda hipotiroid hastası kadınlar, meme başı akıntısından şikayet edebilmektedir. Hormonlarda dengesizlik, hipotalamus hastalıkları ve hipofiz adenomu iki memede akıntıyı tetikleyen faktörler arasında yer alır.

Meme akıntısı, tek bir meme ucundan ve tek bir kanaldan geldiği takdirde bu durum akla meme hastalıklarını getirir. Dolayısıyla tıp literatüründe patolojik meme başı akıntıları olarak da adlandırılırlar. Akıntının mevcudiyeti direkt kanser ile ilişkili olmayabilir. Süt kanalında genişlemeler, süt kanalı iltihaplanmaları ya da süt kanalında iyi huylu tümörün de habercisi niteliğindedir.

Memede Akıntı ve Ağrının Birlikte Meydana Gelmesi

Meme başındaki akıntıyı bir ağrı da takip ediyor ise genellikle bu durum meme kanseri ile ilişkili değildir. Zira bu kanser vakalarında memede ağrı pek gözlenmemektedir. Bununla birlikte memedeki akıntı, tek başına kanser semptomu olarak değerlendirilebilir. Diğer belirtiler ile birleştiğinde meme akıntısının meydana geldiği her durum, şüpheli olarak nitelendirilerek uzman hekime başvurmak tavsiye edilir.

Meme Akıntısı Hangi Yaşlarda Sık Görülür?

Meme başı akıntısı özellikle 40 yaş üzeri kadınlarda farklı durumlar neticesinde sıklıkla görülebilmektedir. Aynı zamanda kadınların çok doğum yapmış olması da akıntıyı tetikleyen unsurlar arasında yer alır. Ancak iki memede de akıntı gözlemleniyor ise bu genellikle kanser yerine vücuttaki sistemler ile alakalı genel bir soruna işaret eder. Akıntının tek bir memeden geldiği gözlemleniyor ise meme hastalıkları gündeme gelmelidir. Bazı durumlarda meme akıntısı, süt kanalından gelir ve basit bir sağlık sorunu meydana gelmiş olabilir.

Meme Akıntısını Tetikleyen Sebepler

Meme başında akıntı meydana gelmesinin başlıca sebepleri arasında şunlar yer alır:

• Süt kanallarında genişleme olması
• Meme bölgesinde travma gerçekleşmesi
• Süt üretimini teşvik eden prolaktin hormonunda artış gözlemlenmesi
• Memede ya da süt kanallarında apse & iltihap durumu
• Süt kanallarının içerisinde oluşan iyi huylu tümörler
• Kullanılan ilaçlara bağlı yan etkiler
• Paget hastalığı
• Meme kanseri
• Fibrokistik değişikliklerin meydana gelmesi

Fibrokistik meme değişikliği, kadınlarda yaygın olarak görülür. Bir hastalık değildir ancak memede kitle olması, ağrı gözlemlenmesi, meme başından yeşil ve gri renklerde bir akıntı gelmesine neden olur. Memede farklı boyutlarda kist, hassasiyet ya da ödeme sebebiyet verir. Fibrokistik, teşhis edildiği takdirde bu basit bir kist olduğuna işarettir. Bazı durumlarda biyopsi yaptırmak gerekebilir.

Fibrokistler, meme kanserine yol açmaz ya da kanser gelişimini tetiklemez. Bu tip kitleler, genel olarak tehlikeli olarak nitelendirilmezler. Meme akıntısına sebebiyet verebilir ancak kanser habercisi değildir.

Hangi Durumlarda Meme Akıntısı Kanser Belirtisidir?

Meme akıntılarının büyük bir çoğunluğu kanser dışında farklı durumlardan kaynaklanır. Bununla birlikte yüzde 10 oranında kanser teşhisi konulduğu bilinmektedir. Meme kanserinin en kritik sebepleri arasında meme süt kanallarının duvarları yer alır. Ultrason ya da mamografide belli olmaksızın kanser, meme başındaki akıntısı ile kendisini belli edebilir. Dolayısıyla meme başındaki akıntılar, ihmal edilmeksizin hekim muayenesinde kontrol edilmelidir.

Şikayetler gözlemlendiği takdirde süt kanallarının içerisini görüntülemek amacı ile duktokopi yapılmalıdır. Bu sayede meme kanseri mevcut ise erken dönem teşhisi gerçekleştirilebilir. Memedeki akıntı hangi durumlarda kanserin habercisidir öğrenmek üzere aşağıdaki durumların varlığı sorgulanabilir.

• 40 yaşın üzerinde olmak
• Meme akıntısına ek olarak meme ve koltuk altı bölgesi el ile kontrol edildiğinde kitle varlığının fark edilmesi
• Meme akıntısının herhangi bir zorlama sonucunda değil de kendiliğinden memeden akıyor olması
• Meme akıntısının iki uç yerine yalnızca tek bir memeden gelmesi
• Meme akıntısının koyu kahverengi, siyaha yakın, şeffaf renkli (su ya da idrarda olduğu şekilde) ya da kanlı durumda olması
• Çoğunlukla akıntı kıvamı su gibi akıcı ya da boza ayarındadır

Yukarıdaki durumlar, meme kanseri riskinin yüksek olmasını ifade eder. Fark edildikleri takdirde vakit kaybetmeksizin doktora başvurmak erken teşhis ile işlevsel tedaviden yararlanmayı sağlar.

Kaynak:

merckmanuals.com